Klapke met de bomma: Verjaardag (96!)

P: Awel, maar zegt misschien eerst hoe oud dat ge nu zijt.
B: Ik zen der drei geweest, hé.  
P: Ge zijt der drei geweest, maar hoe oud zijde nu?
B: zesennegentig, ninety six, en in ‘t Frans quatre-vingt-seize
P: Quatre-vingt-seize, inderdaad. 
B: De zes, da’s niks, maar die negen…da maakt het toch al. 
P: ‘t is da, ‘t is da.
B: Da maakt het meer just, hé.

Hallo allemaal en welkom bij de zeventiende aflevering van Op z’n Vlaams. Ik ben weer ne keer langs geweest bij de bomma om een klein klapke te doen, want het is toch wel ne speciale moment geweest voor haar. Ze is er zesennegentig geworden. Da kan tellen, hé! 

En hoewel ze weer een jaartje ouder is, ne vos verliest wel zijn haren, maar nie zijn streken. Dat betekent dat ne mens, bij het ouder worden, zijn karakter niet meer verandert. Hetzelfde geldt voor de bomma. 

Vergeet nie de FBpagina te liken of voor de podcast op de ‘follow’ knop te klikken. Hier is het klapke met de bomma.  

P: En hoe voelt da, om zesennegentig te zijn?
B: Da wete nie. Da komt dag voor dag, zo. Da wete nie. Ge zijt er zonder da ge da weet. Maar als ge ‘t dan zijt, ja, dan voelde da. In uw knieën en dan is ‘t… ja, wa wilde?
P: Uhu.
B: Dan zijde minder mobiel, hé, da wete.  
P: Ja, dat hoort erbij.
B: En als ze u dan toch nog ne keer gère mee buiten nemen, dan zien ze dat er ne rolstoel sta.      
P: Ja.
B: Voila, en ‘t dient erveu. ‘T doet wel raar als ge daar den eerste keer mee moet buiten komen. 

P: En wa vond van ‘t feeske gisteren?
B: Enorm. 
P: Ja?
B: Ja. Ons kinnekes waren daarbij en veu nen ave mins is da plezant, die klein gastekes. Ja, en ze waren braaf, hé, ze waren braaf.
P: Ze waren zeker braaf, ja, ja.
B: Ja, ochere toch, dat da nog moet groot worden. En dan peisde toch, gelijk als ons Sophia, da’s een goe jaar, hé, en dan telde, en dan zegde, allé, ge hebt er nog zoveel tegoe. Ja, da’s de joengste, hé. 
P: Sophia, ja, da’s inderdaad de jongste. 
B: En die kan goe kressen. Scheun veu te zien.  
P: En we emme ook goe gegeten. 
B: Ja! Het was tomate crevette, maar ik heb meer groen gezien als tomate crevette. Ja, da’s te veel, hé, dan maken ze ne groten hoop, hé.
P: Ja, ja. 
B: Maar alleen… ‘t is nie wat da ge eet, maar da ge samen kunt eten, dat is ‘t.
P: Voila, ‘t is da. 
B: Want als ge thuis alleen zit, ge eet alleen en ‘t is toch anders.  
P: Ja da’s waar. 
B: Maar met nen hoop aan tafel, ja.
P: Ja.
B: En dan is ‘t: “wa hedde gij gegeten? Wa ete gij?” Ja. En ‘t zijn allemaal namen dat in mijnen tijd nie bestonden. 
P: Al die gerechten?
B: Ja. 
P: Ah ja. 
B: Da ge eerst moet zien als ‘t op de menu staat, op de menukaart: “Wa zou dat in feite zijn?” En dan is dat een simpel ribbeke of een simpel dit, maar dat heeft dat ne Franse naam, hé. 
P: Dat is om ‘t sjieker te doen aan te voelen. 
B: Da’s voor groot te doen, ja, maar ‘k weet altijd niet wat da is en als ge dan met eigen volk zijt, dan is da niks, dan zegde “zeg, wat is da?” 
P: Voila.
B: Maar moesten daar dan vreemde mensen… Ja, dan doede maar alsof, hé, da ge ‘t ook weet. 

B: Ja, menneke, zesennegentig. En dan zegde na heb ik nog vier jaar tegoed, hé.
P: Ahja, we gaan voor de honderd, hé! 
B: Ja, als ge dat op voorhand weet. En ge weet het nie.
P: Nee, da wete nie op voorhand. 
B: Ge weet het helemaal nie. En der zullen dagen zijn da ge zegt “pfff”. Ja, vandaag lopen we en ‘s anderendaags is het weer mankes.   
P: ‘K had gisteren… of een paar dagen geleden nog opgezocht: De oudste mens ter wereld is 122 jaar geworden.  
B: Da’s een beke veel, hé. 
P: Dat is een beke veel. 
B: Daartegen is mijn huis helemaal versleten. ‘T is na al versleten. 
P: Is ‘t nu al versleten?
B: Ja, de ruiten staan der nog in maar het moet niet te hard waaien. En content zijn.
P: Ja, zolang da ge maar content zijt. Da’s ook belangrijk.
B: Ja, ik zen nog altijd content. Vloeken doen me somtijds ook, als ge ieveranst tegen loopt. Da bestaat ook.   
B: Ne stok, dat heb ik genoeg. Diene van ons vader staat hier zelfs nog.
P: Ja?
B: Ja. Da zijn soeveniers. 

P: Wa is de eerste herinnering da ge hebt? 
B: Pfff, da ‘k naar ‘t school moest gaan en da was nie goe. 
P: En hoe oud waarde toen? 
B: Ja, da zal een jaar of vijf geweest zijn. Da was nog in ‘t freubelke. Nu is da “kleuterklasje”, maar da was nog freubel, en Freubel, ja, dat was diee dat ‘t gesticht heeft, hé. Maar da weet de joenkheid nie meer, zenne, als ge da zegt “freubelke”. “Och, wat is da?”.
P: Ja, dat is ne naam da nu nie zoveel gebruikt meer wordt. 
B: Ik weet het nie, ‘k peis het nie.
P: Nee, ik had dat ook nog nie gehoord totdat gij dat had gezegd. 
B: Ja, dan sprak iedereen en alleman van ‘t freubelke. Ja, da’s… da verandert allemaal. Maar ons Isabelle zit… heeft nu het eerste freubelke gedaan, se. En dan binnen een beke dan zegde “is dat al gedaan, die klaskes?”.
P: Ah ja, zo rap gaat da.
B: En da’s bij ondervinding dat ik spreek. Maar ik ging nie gére naar ‘t school, oei nee. 

P: Herinnerde u nog ander verjaardagen?
B: Ja, ja, feitelijk verjaardagen, dat wier in onzen tijd nie zo gevierd, hé.
P: Nee?
B: Nee. Da was “Allé, ne gelukkige verjaardag”, maar daarmee was de kous af en dan hebben we vijf jaar gene verjaardag gehad, hé. 
P: In den oorlog.
B: Met den oorlog. Dan was ‘t al goed da we alle dagen nen boterham hadden. En na, als ge verjaart, awel gelijk als gisteren, ge gaat eten ieveranst. Zoveel als da ge nie weet wat da ‘t is, maar allé. Nee, da was helemaal anders. ‘T was nie slechter, want als ge ‘t nieen weet.  
P: Nee, ‘t is da.    
B: Maar ne keer da me getrouwd waren enzo, ja. Da weet ik nog goe, dan was het onze pa, diee was der dan nog, en dan was ‘t: “‘t is vandaag aven avond, mergen uven dag, ‘k zen blij da ‘k u feliciteren mag”. Ja, en dan wiste dat em den dag dervoren kommisses gaan doen was en der stond zoveel volk aan de kassa. Nee, dan was em voor mij iets gaan kopen.
P: Ah, da’s lief.
B: Lief, ja, da was em genoeg. Die verjaardagen zo, ja, da was al van ‘s avonds dervoren al. Maar dan telden we nog nie met negens, zenne, dan waren het nog vijven en zessen. Ge vergeet da nie, maar ja. Maar ge weet nie da ge jonk geweest zijt door den duur.  

P: En zoude nog ergens naartoe willen gaan?
B: Ja, willen genoeg, maar ja. Wijle zijn in Lourdes getrouwd, hé, en ik em altijd gezegd, daar wil ik nog es hene gaan. En we zijn der nog geweest, zenne.
P: Ja?
B: Ja, ja, zelfs met bompa nog. 
P: En daar zoude nog ne keer naartoe willen gaan? 
B: Ja, da’s een beke wijd, hé.   
P: Lourdes. Wa’s da? Frankrijk toch, nee? 
B: Da’s Frankrijk, ja. 
P: Da valt nog mee, hé. 
B: Ma menneke, voor nen ouwe mens is da heel wijd.
P: Hoeveel uur is da met den auto?
B: Da zou ik al nie met den auto beginnen. 
P: Nee? Is da zo wijd?  
B: Ja, da’s te wijd. Met den trein zal al beter gaan. En in Rome zijn ik ook geweest hé, ela.
P: Ja, just. 
B: Ela, ‘k zen geen simpel, hé. En dan was da met den trein. Dan moesten we ‘s nachts op den trein slapen, hé.
P: Ja, just, toen kon da nog. Allé, nu kan dat denk ik terug.   
B: Da was toch da nie, zenne. Maar allé, ge hebt ‘t toch es meegemaakt, op den trein geslapen. Dan kwamen ze ‘s avonds uw beddeke uittrekken, hé. Maar Rome, da zal ik nie vergeten.  

P: En welke verjaardag herinnert ge u het beste?
B: Het beste?
P: Ja.
B: Se, da kan ik nie zeggen. Bij mij zijn alle dagen te beleven. Da ge dan verjaart of nie, ja. De dagen tellen toch op, hé? Da kan ik nie meer zeggen, welk was de beste. Allé na, gisteren, dieen dag is door, hé. Ge zijt zesennegentig, maar ge hebt daarvan genoten. En na weet ik da nog, maar als ik zestig, da weet ik nie meer. 
P: Da’s al ff geleden. Maar zijde nooit nie ne keer ergens speciaal naartoe gegaan voor uwe verjaardag? 
B: Ja, da wete gij goe genoeg want daar hedde gij voor gezorgd. ‘T eerste was naar Bokrijk, hé. Ja, da zijn verjaardagen… Hoe oud was ik toen geworden? 
P: Oei, da weet ik nie.
B: Ook in de tachtig, hé.  
P: Ergens in de tachtig. Dat is al ff geleden. 
B: Bokrijk, och ja. En wijle kwamen van de Kempen, hé, dus we hebben da stuk ook gezien, hé. En da was al per rolstoel. En dan ‘t jaar derop zijn we naar den Efteling…
P: Ahja, maar da’s mijne verjaardag, hé. 
B: Da’s ave verjaardag, maar we doen da mee, hé. 
P: Ja, da’s een feit. Bokrijk en den Efteling. En dees jaar gaat ook bekan daar zijn.
B: We zullen zien, hé, als ‘k er nog zen. 
P: Ja, maar ik ga da nu al stillekes aan beginnen regelen. 
B: Ja, gij doet da, gij zorgt daarvoor. En ‘t is toch al alle jaren goe geweest, hé.
P: Da was nie te klagen, nee.
B: Den Efteling. En ‘t was maar een beke derachter da ‘k besefte dat da wel in Holland was.
P: Ah, is ‘t waar?
B: Ik peisde da we nog altijd niet België zaten. Ja, zo wijd had ‘k t al gebracht. ‘T was toch schoon, hé? En na hoorde regelmatig dat er brand geweest is. Hedde gij da nie gehoord?
P: Brand in de Efteling? Oei, nee da heb ik nie gehoord.
B: En verleden week, daar zeiden ze…ze hadden een attractie bij, ja, da maakt altij groter, hé…da ze elektriciteit te kort kwamen.   
P: Oei, da’s ook nie goe.
B: Ja, da wordt groter en groter, hé. Maar schoon, hé.
P: Ja, dat is een schoon park, hé. 
B: En Bokrijk, da waren meer herinneringen, hé, en den Efteling da’s meer plezier; hé. Ons dinge, was erbij, hé. Ons Isabelle. 
P: Isabelle was er ook bij. 
B: En die stapte maar, die stapte maar. Ja, ge moest ze in ‘t oog houden want ge zou ze niet meer terugvinden. Den Efteling, maar eer da ‘k wist da we in Holland waren, was den dag bekan um. 
P: Maar dees jaar gaan we naar d’ Ardennen. 
B: De Ardennen. Wijle zeggen allemaal d’ Ardennen, hé. Ja, ge moet nie verder gaan, want da’s wijd genoeg al en ‘t is ook schoon, hé. 
P: ‘t Is nog in België, hé, nie in Holland.
B: Ge moet ‘t mij op tijd toch maar zeggen da ‘k weet waar ‘k zen. Ja, den Efteling, ja, da was een volk, hé.   
P: Daar was redelijk wa volk toen, ja. Maar ik denk nie… ja, moesten we toen veel in de rij staan?
B: Ja, als ge ieveranst op een attractie wilt zitten.   
P: Ja, maar da doen we nie meer, hé. Daar zijn we te oud voor. 
B: Ja, ge zijt nooit nie te oud, want als ze mij daar op een treineke zetten en rondrijden, k zou wel meerijden. 

P: En wat is de schoonste plek waar da ge al naartoe zijt geweest?
B: ‘t schoonste? Och, menneke, waar da ge ‘t gelukkigste zijt is ‘t schoon. Da kunde nie zeggen, hier is ‘t beste of daar was ’t… Overal al, hé. En waar dat ‘t meeste aanhoeng, ja, we zijn in Lourdes gaan trouwen, hé. En dat is iets, ja, da staat dan bovenaan, maar daar is dan iets anders bij. En toen was ‘t staking met de treinen, hé.
P: Toen?
B: Alles was voorzien. In ‘53. Alles was voorzien en vrienden van ons vader, van de stoase, die gingen allemaal mee. En iedereen had zenne coupon. Ja, en den dag was daar: ‘t was staking. 
P: En wa hedde dan gedaan?
B: Wijle hebben nen taxi gepakt, want in Lourdes stond alles gereed. 
P: Nen taxi tot Lourdes van hier?
B: Naar Lourdes, ja. 
P: Amai. 
B: En de chauffeur, dat was een oud-scout. Ja, welle waren bij de scouten in den tijd, hé. En diene was dan mijne getuige. Ah ja, de rest stak vast in België. 
P: Da was spijtig.
B: Ja. De rafaëlisten, da was den bond van het station, hé. Rafaëlisten. En ons vader was daar ook bij. Zo, da was allemaal voorzien. Ja, daar stonden we, se. En sinds ‘53 volg ik dat, dat ons Els zegt, “ze staken weeral”. Allé, als ze naar België wilt komen, Schanul gaat ze altijd halen en terug doen. Ge zijt nie zeker. En nu gaat ‘t zeker nie meer, want Bernard is tachtig geworden. Op mijn tachtig was ik nog heel goe, maar da scheelt van mens tot mens, hé.
P: ‘t is da. Ja, als ge nie drinkt, of wel drinkt, of da ge rookt… 
B: Ja, da wete nie, hoe dat uw gestel ineen zit, hé.
P: …ofda ge goe slaapt of niet, da maakt daar allemaal mee uit, hé.
B: Ik was toen nog goe, op m’n tachtig.
P: Nu nog altijd, hé. 
B: Ja, ‘k moet es lachen. Maar we geraken nog recht. 
P: ‘t is da.  
B: Da’s dan, als ‘k dan aan ‘t telefoneren zen, dan zeg ik “wacht, hé, ik leg efkes neer, want ‘k heb m’n handen nodig.” Ge hebt uw twee armen nodig voor omhoog te komen. Maar dan moet ik zien dat ik nie in de lach schiet, want dan gaat ‘t ook nie meer. En pas up, ‘t is ne omdat ge oud wordt, dat ge nie meer lacht, hé.   
P: Alle chance.
B: Awel, als ge na een stuk papier moest pakken en schrijven “wat doede gij nog allemaal?”, ‘t geraakte nog vol. 

P: Ja? Wa zou der dan opstaan?
B: Ja, vroeger was ‘t, “‘t is vrijdag, we moeten kuisen”, maar da’s al door, hé.
P: Nu is ‘t de kuisvrouw.
B: Ik hem geen kuisvrouw, of hoe zeggen ze ‘t. Nee,ik em da nie. Nog altijd nie. Ik doen zelf nog stukske per stukske. Want daar heb ik nen hekel aan, dat is vreemd volk in huis. Ja, ‘k kan er nie aan doen. Als ge dat in huis hebt, hé, dan weten ze op ‘t punt van ‘t stad meer als da ge zelf weet. Nee, moet ‘k nie emme. Nie dat ‘k met geen mensen omkan, ‘k heb vanalles gedaan. De ziekenzorg, dreiëndertig jaar. Maar da vergeten ze nie, die dat er nog zijn, die komen mij nog halen en nog bezoeken. Maar ik ken der nie veel nie meer, ze zijn allemaal verdwenen. 
P: Ahja, als ge zesennegentig zijt. 
B: Ja, en die dat er nog zijn, ja, die komen dan ook nie meer buiten, hé. Madam de die en madam de die, ‘t is allemaal eweg. Ja, en ze kwamen allemaal gére naar hier. Bij aa is ‘t altijd gezellig zeiden ze. Ja, ge zorgde altijd, hé, maar da ging. Ja, en bompa is dan zolang ziek geweest ook, hé.  
P: Ja, just. 
B: en dan zei diene zelf: “belt uw vriendinnen ne keer up en gaat een sjatke kaffe drinken in ‘t stad”. Da zei diene zelf. En dan deden welle da en tegen half zes waren we terug thuis. Och, dat gaat allemaal als ge ‘t met… met liefde doe, ‘k zal ‘t zo zeggen. En die heb ik nog altijd, die vriendinnen. En na, den twelfste,se, komen ze na hier. “En ge moet niks doen, hé, we brengen alles mee, tot onze kaffe toe.” Die heb ik ook al lang, zenne, maar met corona, ja, da’s dik twee jaar da ze nie meer konden komen. En na moeten we zien da we onzen tijd terug inhalen. En daar is één bij, het zijn er drie dat komen, er is er één bij die terminaal is.
P: Ah, oei
B: Ja, maar ze wilt toch nog komen. ‘K zeg “ja maar, als gij der nie bij zijt, gaat ‘t nie voort, hé.” Maar ze kan nog meekomen. De twee ander gaan dervoor zorgen dat ze der is. 
P: Ja, awel, voila.   

En da was het klapke met de bomma. Ik hoop dat gelle dervan genoten hebt. 

Mannekes, houdt ulle goe en tot de volgende!