Klapke met de bomma: Dieren

P: Zullen we het es efkes hebben over bishkes? Wilde da?
B: Joaw. Het is te zien, groot of klein.
P: Allemaal, hé. Want da maakt het interessanter.
B: Al wa vliegt en loopt.
P: En zwemt, en… wat dat ‘t nog doet.
Hallo allemaal en welkom bij de negentiende aflevering van Op z’n Vlaams. Ik ben weeral es langs de bomma geweest en nee, dat was nie om ouwe koeien uit de gracht te halen. “Oude koeien uit de gracht halen” is een bekend spreekwoord dat wilt zeggen dat ge begint te praten over iets vervelends van vroeger. Nee, ik ben langs de bomma geweest omdat de vorige aflevering over dieren ging en wij hebben in onze familie toch wel redelijk wat dieren in huis gehad, dus daar wou ik es over klappen met de bomma. Over dieren, of hoe da wij ‘t in ‘t dialect zeggen: “bishkes”.
Vergeet nie de FB-pagina te liken of voor de podcast op de ‘follow’ knop te klikken. Hier is het klapke met de bomma over bishkes.
B: Is da warm?
P: Ja, pakt… proef maar.
B: Daar zit niks van bishkes in, hé.
P: Daar zit niks van bishkes in. Dat is helemaal vege… veganistisch.
B: Da’s nen burger?
P: Ja.
B: En wa moete gij weten van bishkes?
P: Awel, ‘k wee niet, in één van de vorige afleveringen hedde gepraat over uwen vroegeren hond, den Duc.
B: Ah, op den buiten.
P: Ja, maar ge hebt er veel gehad, hé, veel honden.
B: Herinnerde gij ‘t u… ik had er drie gelijk, hier, à Louvain.
P: Ja, Bieke, Boelie en Liske.
B: Bieke, da was diene schone, hé.
P: Ja, da was nen Ierse setter.
B: Ja, en braaf. En dan had ik ne potdove, ons Lis. En die hoorde niks, die kwam van ‘t asiel en die was doof geklopt, hé.
P: Ai, arm bishke.
B: Ja, en dan had onze Plush.
P: Ja, Plushke. Ik noemde diene Boelie blijkbaar toen da ik klein was.
B: Kan goe zijn, da was ook zo een braaf bishke. Wa was da weer al? Ne poedel.
P: Da was een poedelke en Liske da was ne windhond, nee? Of wa was da?
B: ‘k weet nie wa soort da was. Nee, ne windhond nie want da’s iets groot, ne windhond.
P: Nee, ge hebt ook kleinder, hé. Maar misschien… nee, ‘k weet het niet meer wat da het was.
B: ‘t was gene straton, maar ‘t was… Ja, da zegge ze, hé. Ne straathond, ne straton.
P: Ne straton, ah, ok.
B: Da zijn ook beesten, hé.
P: Ja, zeker da.
B: Awel, zo had ik er drei en we hadden die allen drei gelijk. En ‘k heb nooit geweten da ‘k honden in huis had. Die waren proper, die liepen nie in de weg, da waren drei brave beesten. En onze Pluche diene is het eerste gestorven. Ja, da had kanker. En da was zo een zwet beeske, maar ‘t was een schoon beeske.
P: Ja, we hebbe der nog foto’s van ,hé.
B: Oh, da was een braaf beeske. En als em iets nie gère had, dan was het just het kaffemeuleke da goenk. Dan grolde em. Da was just de kaffemeulen, onze Pluche. Diee
ging mee naar de zee. En dan was em zo lui, dan ging em liggen, dan moesten ze em dragen.
P: Ahja, zo ene
B: Dan kregen ze em nie meer voort. Dan ging em schoon liggen. En de kinderen die droegen em dan toch. Hoe oud is dane na geworden. Dertien geloof ik.
P: Da’s nie slecht voor nen hond, hé.
B: ‘t was een gezond bishke voets, maar dan zaagde, da begon zo… ja, onze Pluche. En dan hadde ons Lis. En dan zei… ah, maar dan was onze Pluche er nog. Ja, Liske hoorde nie. We gingen dan met de drei wandelen. En onder hunnen drei waren ze weg, hé, ze moechten loslopen, waar Leen na woont, daar. En dan kwamen der twee terug en dan zeiden we tegen ons Bie en tegen Pluche: “Ga Liske ne keer halen.”, want die hoorde nie da wijle riepen, hé, en die gingen Liske halen en die brochten die mee.
P: Ah voila, da’s lief.
B: Ja, maar ge moet da zien, ge moet da meeleven, da ge zegt, hoe is da mogelijk…
P: Dat die da weten.
B. Dat die da kennen. En dan zo ulle snuike “ga Liske is halen”, roef, en ze waren eweg en ze hadden ze bij.Och, en als wijle gingen slapen, ja, die gingen mee slapen. Punt.
P: Maar gelle had ook veel katten, hé, nee?
B: Katten, ja, hoe gerokte ‘k deraan? Ons Leen, al wa ze vond op straat brocht ze mee. En door den duur hadden wijle dus ons drei honden en zeven katten. Ahja, da wierp dan ook jongskes, hé. En ze brocht maar mee, al wa ze vond. En één rosse was daarbij. Ik kan nie zeggen “da was een kat”. Die was meer hond als kat. Ons rosse, ons Poes. Daar hebben we veel aan gehad, aan ons Poes. Dan zaten wijle ‘s noenens aan tafel, we waren aan ‘t eten. De bel ging en dan wisten we ‘t al. Dan zat ze aan de voordeur. Ja, dan goengen wijle open doen. Beke derachter, terug bel, ze zat terug aan de voordeur. Door den duur emme we ‘t geweten, emme we de deur toe gedaan, de achterdeur, want ze ging langs den hof en langst den hof kwam ze dan hier vanvoor zitten. Ja gewoon voor laten binnen te komen.
P: Allé dan.
B: Da was ons Poes.
P: Maar wacht, wie belde dan?
B: Gewoon mensen da passeerden. Die zeiden “Oh, daar zit een poes”. De mensen hielpen, hé.
P: Ah ja, die belden dan aan omdat die dachten dat de kat binnen wou.
B: Ja, maar ze gingt langs den hof en ze kwam terug langs voor. Da had die gère waarschijnlijk. Ons poes, was zo ros. Da was een schoon poes. En madam, hier, een madam uit ‘t appartement, die had ne witten hond en die ging daarmee wandelen. En poes ging mee. Da was echt schoon voor te zien. En ze kwam mee terug ook. Ja, die ging gewoon mee met dienen hond en madam, en die kwam terug… Allé, da was een speciaal poes. Daar klapte me nog altij van, ons Poes. En dan op nen dag, we waren ze kwijt. Me zeggen “Waar is ons Poes?”. Alles afgezoecht. Ja, nieveranst te vinden. Natuurlijk, ons Leen direct bellen naar de dierenasiels enzo. Ja, ze was ieveranst. Der was iemand die ze daar binnen gebrocht had. Ja, ze zat zij daar en ze was met iedereen content. En dan is Leen ze gaan terughalen. Da was een heel affaire. Ons Poes kwijt, ja maar, da was… En da was rond de Kersttijd. We hadden geen Kerstmis, zenne, zonder ons Poes. Hoe kunde na zo van een beest houden? Maar ja, van ons ander ook, hé.
P: Maar was da dezelfste poes da ne keer met u naar de kerk is geweest?
B: Och ja, awel, dan zat zij in den hof en voelde zij da ‘k voorbij ging en Poes was mee maar ‘k had het nie gezien. En achter mij in de kerk wier er gelachen en geklapt. Ik dacht “allé, wa komen die hier doen?”. Ja, ze zat neffe mij. En da waren studenten dat daar zaten, da was hier bij de Picpussen, en die mannen waren aan het lachen. En ja, die zat daar schoon. En ze is dan schoon mee terug naar huis gekomen. Maar iedere keer da ‘k ging dan zei ik tegen onze pa: “‘k zen eweg, maar houdt de kat bij, hé”. Ja, ze goeng zij gewoon mee. Schoon voor te zien, hé, en ‘k wist et niet. En die kat zat daar. Allemaal ons rosse. Die deed vanalles. En ze is van de kattenziekte gestorven. Oeh, da was hier een verdriet, joeng.
P: Ja, waarschijnlijk.
B: Ja, da kunde nie geloven. Want sommige mensen die zeggen “Allé, da’s toch maar een kat”. Nee, dat is niet maar een kat, dat is iemand in huis.
P: Ja, inderdaad.
B: Echt waar.Och, da was na toch een brave beest. Speciaal.
P: Maar ge had honden en katten, en wa hadde nog allemaal?
B: En die kwamen goed overeen, hé. Maar kwam er een vreemde kat in den hof, da was nie just. Dan vloog ons Bie den hof in en ze moest weg, hé. Maar tegen ons zeven, die moechten doen wa ze wilden. Da was ons serie. Maar geen vreemde kat in den hof, ze moest eweg. Curieus, hé? En wat dat ‘k dan nog had, toen, op die moment, drei honden, zeven katten, en der zaten nog drei peruchkes.
P: Parkieten
B: Parkieten. Hehe, in Leuven zeggen ze “paruchen”. Ja, een blaut, een geel en een gruun. Ja, en dan hadden we nog van die drei hiel klein, hiel klein vogelkes en die zaten bovenop de ijskast in ulle koike. Maar die beesten waren ziek. Ja, onze pa met da kot naar de veterinaire. Ja, da’s zeker dat die beesten ziek waren, iedere keer dat die ijskast open goenk…
P: Ocharme.
B: …hadden die kaa. Ja, maar, hé, zeg. Nie up gedoecht, ze zaten daar zo schoon in zo’n klein… Dan hebben me ze hier gezet en dan hebben ze nog wa geleefd, maar da leeft nie lank, zenne.
P: Nee, onze Kobe heeft wel lank geleefd, hé?
B: Onze Kobe, ja. Och, onze Kobe. Was ne grijzeroodstaart.
P: Slim bishke, hé, da kon praten.
B: Ja, wijle riepen ‘s mergens op onze Jan, dat em moest opstaan ofzo, hé, voor naar ‘t school of n’importe. En dan was ‘t, de papegaai: “Wo’s Jan?”, “Wo’s Jan?”. Den hele voorenoen, hé. “Wo’s Jan?” Waar is Jan? Ja, en da maakte ewa vuil. Z’n noten, die lagen dan rond het… daar in den hoek, se, op de grond. En onze pa bukte em dan veu da up te kuisen en wa dee papegaai… in z’n poep vanachter. Ja, en onze pa vloekte nooit nie, maar dan vloekte em. En ne keer, hie, in z’n gezicht, se.
P: Oeh, da moet pijn gedaan hebben.
B: Ja, ‘k zeg et, diee vloekte nie, ma dan wel. En ik had gordijnen gestikt. Nen tijd dee ik dat allemaal. En ze ‘s avonds opgehangen, maar aan nieuw gordijn, dat bolt zo een beke, da hangt nog nie af, maar het stond te kort bij ‘t kot. ‘S Mergens komt onze pa boven: “Na emme wijle veel licht in de zitplaats, zenne”. “Ahja, waarom?” “Ahja, de gordijnen zijn open. Ge moest zien wa licht dat er na in de zitplaats is.” Had em daar toch een groot gat in gebeten in die nief gordijn. Echt waar. Na een geluk da ‘k daar nog een stuk van over had. Ja, daar een stuk van afgesneden en een ander stuk aan… maar dan wier em wel ewat opgeschoven, zenne. Hij had dat schoon in zijn kot getrokken.
P: Ahja, ‘k zou hetzelfste doen.
B: M’n nief gordijn. Doeme, toch. Onze Kobe. “Wo’s Jan?”. En hij kost bassen gelijk als Pluche. Als Pluche… Pluche zat altijd daar op den hoek, se. Daar hadde me een kussen gelee en daar zat em up. En achteraf ons Lis, onzen dove, die zat altijd aan de venster, waar deine stoel met een kussen… Ja maar, ons beesten, die werden gère gezien, zenne. En als ge dat dan tegen sommige mensen zegt “Allé, ‘t is toch maar nen hond.” Wa hadden we nog da gij weet?
P: Gelle? Schildpadden.
B: Schildpadden. Och ja. En die paren, hé. Ik had dus het manneke en ‘t vrouwke en da was “klots”, “klots”. Da hoorde, hé.
P: Ja, die twee schildjes tegen mekaar, hé.
B: Ja, ‘t is daarmee, één schildpad is een beke uitgehold.
P: Ahja, op die manier.
B: Da’s ‘t manneke.
P: Zodat ze beter passen.
B: Ja, en die past dan… en dan was da “klots”, “klots. We emme ‘t gezien dat klotsen. En dan hadde we nog een klein, Poupéeke. Da heette Poupée. We hadden ons Mie, we hadden ons Belle en we hadden ons Poupéeke, en Poupéeke, ocharme, da’s opgegeten door de rosse mieren.
P: Aaah, oei.
B: Ja, zo een schoon, klein Poupéeke.
P: Wacht, ge had Mie en Belle, maar ‘t één was een manneke en ‘t ander was een vrouwke?
B: Ja.
P: Maar ge had ze twee vrouwkesnamen gegeven.
B: Ja, se, als ze maar kwamen als ge riep. Die waren zo tam. Ja, die kwamen.
P: Die kwamen als ge ze riep.
B: Ja, da’s ‘t zelfde hoe dat da heet. Die zijn da gewoon. Da’s ne naam.
P: Ja, da’s een feit.
B: Meer ne klank, denk ik. En onze Maarten, da was altijd “Da’s een chittepad”.
P: Een “chittepad”.
B: Klapte van tijd van een “chittepad”. Ja, och here toch, een chittepad, Poupéeke.
P: En hadde nog bishkes?
B: Wa hadde wijle nog? De parkieten heb ik al genoemd, hé.
P: Wa was Floepie?
B: Nee.
P: Nee? Da was geen Peruche?
B: Ons Peruchkes, die hadden ne naam volgens elle kleur. Ons blueke, en dan, da weet ‘k nie meer. Die zaten boven, ja. En als er iemand vroeg, gelijk als gij na, en voor dat ze het vroegen, dan zij onze… “en geen één teveel” zeit em. Voor da ge ‘t kost vragen “zoveel beesten?” Was em al aan ‘t antwoorden “en geen één teveel”. Ja, hij was er ook hard voor, hé. Maar hoe dikwijls… we hadden een vogelenkot in de kelder staan. Hoe dikwijls dat daar ne vogel ingezeten. Ons Leen, ze vond een duif tegen de grond. Allé, ze had ze bij. Daar wier goe voor gezorgd dan. Ja zenne, ze waren hier allemaal voor de beeskes.
P: En Floepie, wa was da?
B: Floepie, da moet iet bij elle geweest zijn.
P: Nee, ons ma zei dat ze een papegaaike had en da nam ze dan mee naar school.
B: Aaah ja, da’s nog ene, ‘k zen nog ene kwijt. Da was ne kleine. Heette diee Floepie?
P: Ja, ‘k denk et.
B: Ja, ze nam ene mee naar ‘t school. Da’s just. Ik heb nog altijd zenne staander in de kelder. Ja, waar dat em up zat. Ja, diee namt zij mee naar ‘t school, en da moegt. Leen moecht alles. Als een ander ‘t gedaan had, ‘k geloof nie dat ‘t zou gepakt emme. Leen nam die mee. Da was Floepie, da’s just. Awel, se, ge vergeet toch al es enen, hé. Diee zat hier en daar zat de grote. Floepie, ja, en diene was mee naar de zee. En die sliep bij haar, los. Ze is er toch gaan op liggen.
P: Ja, ocharme.
B: Da heeft toen iets geweest. Ja, da was Floepie. Da was ne groene, ne kleine… enfin, ne kleine. Just, awel, ‘k was al ene vergeten, se. Maar als ge der zoveel gehad hebt…
P: En toen dat ge klein waart, in West-Meerbeek, wa hadde daar, buiten dan Duc?
B: Da was onzen Duc, da was ne Mechelse. Mechelse scheper.
P: Ja, en hadde daar nog ander bishkes?
B: Der was nog ne kleinen hond ook. Ne fox. Waar is diene gebleven? Diee is ne keer opgetrokken en nie meer teruggekomen. Ons peet was aan ‘t kuisen en dieen hond liep in de weg zeker en ze had met haar vod daar hene geklopt en gezei “Allé, gaat eweg.” En hij is eweg gegaan en nie meer teruggekomen. Ja, da was een foxke. Ja, dan zoechte me daarachter, maar… En dan is er gene nie meer geweest geloof ik. Ik zeg het, diene fox, ja, hij ‘s nie meer terug naar huis…Hij zal kwa geweest… En koeikes hadden wijle ook, hé. Daar kosten we na wel nie mee spelen.
P: Koeikes? Nee, dat gaat moeilijk.
B: Hoeveel stonden er daar dan. Vier. En dan hadden ze twee paarden. Hemme ze ene weg gedaan. En dat dat dan in de stal stond, dat hoorde me dan ‘s mergens kloefelen. K weet nie, onze Jules geloof ik dat diene heette. Ja, en dan emme ze geen nie meer… Dan zen ze beginnen kleinder te boeren. En wat had tante Fien, een grote pad. Een echte pad, hé. En die streelde ze. Och ja, da was zo iemand, tante Fien, da was, ja…
P: Die had een pad?
B: Die zat daar in ‘t gess, hé. Ahja, als ‘t gess afgedaan was wier da gedroogd, da was voor de koei. Ja, daar zat één, die wier gestrieekeld. En geitekes waren daar ook. Da was daar schoolfeest. Dan werden der kuikentjes verkocht en witte muizen en vanal. Ja, da hadde me ook in de kelder zitten en ik heb dan schrik van muizen. ‘K weet nie, ze zijn toch op nen dag verdwenen. En wa zat daar dan nog in de kelder? Ja, da was ne schone kelder, ‘t was genen donkere, hé. Uh, kopeekes, of hoe heet da?
P: Wa?
B: Kopeekes.
P: Kopeekes. Da ken ik nie. Wa zijn da? Hamsterkes?
B: Hamsterkes. Da heeft daar ook gezeten, maar zolang dat die witte muizen daar rondliepen, kwam ekik nie in de kelder, hé. Wa heeft er hier nog gezeten? Die kiekes, ja, als die groter wieren, onze pa, die pakte die ‘s avonds vast, hij zette dat in een doos en daar een grilleke op. Ons twee kiekes. Ja, we hadden die van als da ze kuikentje waren. Maar na deden we die naar tante Fien en we zetten die bij in ‘t kot, bij de ander kiekes. De kiekes gingen ‘s avond slapen, ‘t kot was leeg. Ons twee bleven rondlopen. Ahja, die beesten wisten nie… Onze pa deed die altij slapen in de doos, hé. Die beesten wisten nie… Da waren die van Leuven da nog rondliepen. Ja, ge moest ‘t gezien hebben, Leuven liep nog rond. Ja, ‘t waren ook beesten, hé.
P: Ja, ja, ‘t is da.
B: Ja, maar beesten, nie te kort gehad. En ons Els had toch zo gère een ezelke in onzen hof gehad hemme.
P: Een ezelke?
B: Onze pa “Maar da’s een beke groot voor den hof.” “Ja, maar da kan dan slapen ‘s nachts in de waskelder.” Nee, da’s dan toch nie geweest. We hadden al drei honden, zeven katten, twee papegaais e drei peruchen.
P: Genoeg, hé.
B: En geeneen teveel.
P: En geeneen teveel.
B: Da’s nogal een verhaal over beesten, hé?
P: Da’s de moeite.
B: “En geeneen teveel” dat hoor ik em nog altijd zeggen.
En voila, geeneen teveel, inderdaad. Da was het weer voor deze aflevering. Ik hoop dat gelle dervan genoten hebt. Mannekes, houdt ulle goe en tot de volgende!